Η δράση ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΙΛΙΣΣΟΥ πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του δήμου Αθηναίων, μέγας δωρητής της οποίας είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Με την υποστήριξη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

—‘... γιατὶ τ᾿ ἀγάλματα δὲν εἶναι πιὰ συντρίμμια, 

εἴμαστε ἐμεῖς.

Ο ΗΔΟΝΙΚΟΣ ΕΛΠΗΝΩΡ, Γιῶργος Σεφέρης

Ο εικονιζόμενος*, όπως και όλοι οι άλλοι της φθινοπωρινής απογευματινής συνάντησης στις όχθες του Ιλισσού εν έτει 2018, προέρχονται από γένη παλαιά, ελληνικά. Κατοικούσαν στις γειτονιές της Aθήνας, της τότε και της σημερινής, με ιδιότητες και αξιώματα δημόσια, χάριν των οποίων η τέχνη διέσωσε τις μορφές τους από τη λήθη, με κάποιες λαβωματιές. Είναι αγένειοι νέοι και γενειοφόροι άνδρες. Συνομιλούν. Τα χείλη τους στο σχήμα των φωνηέντων. Το δίγαμμα και το κόππα παρελθόν. Τα εύηχα ονόματά τους χαραγμένα στο πεντελικό, λαμπυρίζουν όπως οι κόχες των ματιών τους. Είναι ο κοσμητής Ηλιόδωρος και ο πωγωνοφόρος πολεμιστής Προκλής, γιος του Προκλείδου. Ο νεαρός από την περιοχή του Ολυμπιείου, περιγράφεται ως σπλαχνόπτης, καθώς η σμίλη τον απέδωσε να ετοιμάζεται να ψήσει σε σούβλα τα εντόσθια της θυσίας και ταυτοχρόνως να φυσά τη φωτιά για να δυναμώσει. Ένα στιγμιότυπο ζωής στην όχθη του Ιλισσού, κάτω από τα πλατάνια, εκεί όπου ο προερχόμενος από το Μπραχάμι, Πανταλέων, ιερεύς του Διονύσου, σπένδει με κάνθαρο για παρόμοιους λόγους. Ο γέρων Κηφισόκριτος, γιος του Γλαύκωνος Κυδαθηναίος, δεξιώνεται** την κόρη του Στρατυλλίδα. Η μελαγχολία του αποχωρισμού περισσεύει. Και ο Άλεξος, γιος του Στρατοκλέους από το Σούνιο, ανάμεσα σε συγγενείς από τον Μαραθώνα, παρόντες κι αυτοί στις όχθες μιας ουτοπίας, όπου ένας ακόμη ολόγυμνος νεαρός με τον σκύλο του καταδιώκουν τον αθέατο λαγό της ιστορίας... Κάποιοι ακόμη ανώνυμοι αλλά εξίσου ταιριαστοί, ίσως να ήταν και αυτοί εκεί, συμπληρώνοντας την αρχαία παρέα. Και ο Πλάτων επίσης. Μετά, όλοι τους, επιστρέφουν στο Μουσείο, συνεχίζοντας να αφηγούνται διεξοδικότερα τις περιπέτειες της παρελθούσας ζωής τους...

Κάποιες σύγχρονες ζώσες «εικονιστικές κεφαλές» εξακολουθούν και σήμερα να αναζητούν στις σκιερές όχθες του Ιλισσού είτε τη ρέμβη είτε ενδιαφέροντες συνομιλητές και την περιπέτεια μιας πνευματικής φιλίας.

Σημειώσεις:

* ΕΑΜ Γ406. Πορτρέτο κοσμητού. Μέσα 3ου αι. μ.Χ.

** Δεξιώνεται = αποχαιρετά λόγω θανάτου

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παραχωρεί ευγενικά τη χρήση των παρακάτω δώδεκα φωτογραφικών λεπτομερειών από τα αντίστοιχα γλυπτά των συλλογών του, για τη δράση Οι Αθηναίοι στις όχθες του Ιλισσού, που πραγματοποιείται με την υποστήριξή του.

Το πρόγραμμα της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του δήμου Αθηναίων υλοποιείται χάρη στη στήριξη και των δωρητών: Μέγας δωρητής είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Χρυσοί δωρητές είναι το Ίδρυμα Ι. Λάτση και η εταιρία Core Α.Ε. Δωρητές είναι το Ίδρυμα Ωνάση, το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ), το Ίδρυμα Α. Κ. Λασκαρίδη και ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου (ΟΣΔΕΛ). Πολύτιμοι υποστηρικτές είναι η Aegean Airlines, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, η ΑΡΤΙΟΝ (https://artion.events/) και η εταιρία Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ).